Strategia VAA – zarabiać więcej, tracąc mniej.
W dzisiejszym wpisie chciałbym przedstawić strategię, która wykorzystuje podejście dual-momentum z zabezpieczeniem (crash protection) przy jednoczesnym zastosowaniu szybkiego momentum w przypadku selekcji aktywów do inwestycji.
VAA (Vigilant Asset Allocation) jest podobna do wcześniej prezentowanych strategii PAA i GPM ale z nieco bardziej rygorystyczną metodą zabezpieczenia, oferując jednocześnie wyższe stopy zwrotu. Konsekwencją takiego podejścia jest to, że strategia przez ponad 50% czasu jest poza rynkiem (alokacja w bezpieczne aktywa).
Autorami strategii są Wouter J. Keller and Jan Willem Keuning. Oryginalny opis strategii znajdziecie w publikacji z 2017 roku “Breadth Momentum and Vigilant Asset Allocation”
"Szybkie" momentum
W prezentowanej strategii zastosowano nieco inny wariant momentum relatywnego niż znane już 12-miesięczna stopa zwrotu stosowana w strategii GEM lub średnia stopa zwrotu z 1,3,6 i 12 miesięcy użyta w portfelu PAA1. VAA wykorzystuje momentum relatywne oparte o średnie roczne stopy zwrotu z ostatnich 1,3,6 i 12 miesięcy. Na czym to polega? Bierzemy miesięczną stopę zwrotu i mnożymy przez 12, następnie bierzemy 3-miesięczną stopę zwrotu i mnożymy przez 4, 6-miesięczną stopę zwrotu mnożymy przez 2 i na koniec 12-miesięczna stopa zwrotu pomnożona przez 1. 😁 Następnie dodajemy wyniki mnożenia i obliczamy średnią dzieląc wszystko przez 4.

gdzie,
13612W – filter momentum
Ret1, Ret3, Ret6, Ret12 – stopa zwrotu odpowiednio za 1,3,6 i 12 miesięcy
Zastosowanie takiego wariantu momentum relatywnego powoduje, że strategia szybko reaguje na aktywa, które mają najlepszą stopę zwrotu w ostatnim okresie.
"Szybka" ochrona kapitału
Podobnie jak w strategii PAA wykorzystujemy współczynnik ochrony kapitału “crash protection” (CP) do wyznaczenia poziomu alokacji portfela w bezpieczne aktywa. W przypadku VAA procentowa wartość portfela, która zostaje zainwestowana w bezpieczne aktywa (gotówka lub obligacje) zostaje wyznaczona w następujący sposób:

gdzie,
BF – bond fraction (procentowy udział obligacji)
b – ilość aktywów z ujemnym momentum 13612W
B – ilość aktywów z ujemnym momentum 13612W, po której portfel będzie zainwestowany 100% w obligacjach
Easy trading czyli jak ułatwić zawieranie transakcji
W przypadku zastosowania BF do ochrony przed krachem czasami mamy do czynienia z sytuacją gdy jesteśmy zmuszeni sprzedać tylko część aktywów posiadanych w portfelu aby kupić wymaganą ilość obligacji jako zabezpieczenie. Powoduje to zwiększenie ilości transakcji i co za tym idzie zwiększenie kosztów zarządzania portfelem.
Aby ułatwić zawieranie transakcji autorzy strategii wprowadzili zmiany w formule wyznaczania BF zaokrąglając w dół procentowy udział obligacji co w rezultacie powoduje, że zarządzanie portfelem jest dużo prostsze i nie wymaga częściowych sprzedaży posiadanych aktywów tylko aktywa w portfelu są zastępowane 1:1. Zmodyfikowana formuła przedstawiona jest poniżej.

gdzie,
BF – bond fraction (procentowy udział obligacji)
T – ilość aktywów, w które inwestujemy w ramach strategii (Top)
b – ilość aktywów z ujemnym momentum 13612W
B – ilość aktywów z ujemnym momentum 13612W, po której portfel będzie zainwestowany 100% w obligacjach
Przy założeniu, że nasza strategia inwestuje w Top5 najlepszych ETF (T=5), oraz gdy 4 aktywa będą miały ujemny filter momentum 13612W to strategia będzie w 100% zainwestowana w obligacje (B=4). Dodatkowo wszystkie aktywa muszą mieć dodatnie momentum by portfel mógł być w 100% zainwestowany w ryzykowne aktywa (b=0). Przy założeniu, że 1 ETF wykazał ujemne momentum 13612W możemy obliczyć BF z powyższego wzoru. Podsumowując, dla T=5, B=4 i b=1 to BF= 20%, wtedy jeden z “ryzykownych” aktywów zostaje zastąpiony obligacjami, dla BF= 40% (b=2), 2 aktywa zostają zastąpione obligacjami itd.
Testy historyczne
Autorzy strategii przeprowadzili testy historyczne dla następujących okresów:
In-sample (IS) 12.1970 – 12.1993
Out-of-Sample (OS) 12.1993 – 12.2016
Full-Sample (FS) 12.1970 – 12.2016
Dodatkowo przeprowadzono rozszerzone testy dla okresu (IS) 12.1926 – 12.1970 i (OS) 12.1970 – 12.2016. Szczegółowe informacje na temat rodzaju aktywów i danych użytych do testów można znaleźć w oryginalnej publikacji.
Wykorzystując dostępne dane autorzy stworzyli 4 oddzielne portfele, na których przeprowadzili testy oraz optymalizację strategii. Dwa pierwsze (VAA-G12 i VAA-G4) dla danych 12.1970 – 12.2016, oparte o dostępne fundusze ETF i ich odpowiedniki (przybliżenia) za okresy gdy te fundusze nie były jeszcze dostępne. Ostatnie dwa portfele (VAA-U15 i VAA-U6) dla rozszerzonych danych 12.1926 – 12.2016, oparte tylko o rynek US i model Fama – French oraz danych dostarczonych przez Morningstar.
VAA-G12 (dane 12.1970 – 12.2016)
Aktywa ryzykowne:
SPY – SPDR S&P 500 ETF Trust
QQQ – Invesco QQQ Trust ETF
IWM – iShares Russell 2000 ETF
VGK – Vanguard FTSE Europe Index Fund ETF Shares
EWJ – iShares MSCI Japan ETF
VWO – Vanguard FTSE Emerging Markets Index Fund ETF Shares
VNQ – Vanguard Real Estate Index Fund ETF Shares
GSG – iShares S&P GSCI Commodity-Indexed Trust
GLD – SPDR Gold Shares
HYG – iShares iBoxx $ High Yield Corporate Bond ETF
LQD – iShares iBoxx $ Investment Grade Corporate Bond ETF
TLT – iShares 20+ Year Treasury Bond ETF
Aktywa bezpieczne:
IEF – iShares 7-10 Year Treasury Bond ETF
SHY – iShares 1-3 Year Treasury Bond ETF
LQD – iShares iBoxx $ Investment Grade Corporate Bond ETF
VAA-G4 (dane 12.1970 – 12.2016)
Aktywa ryzykowne:
SPY – SPDR S&P 500 ETF Trust
VEA – Vanguard FTSE Developed Markets Index Fund ETF Shares
VWO – Vanguard FTSE Emerging Markets Index Fund ETF Shares
BND – Vanguard Total Bond Market Index Fund ETF Shares
Aktywa bezpieczne:
IEF – iShares 7-10 Year Treasury Bond ETF
SHY – iShares 1-3 Year Treasury Bond ETF
LQD – iShares iBoxx $ Investment Grade Corporate Bond ETF
Poniżej przedstawiam wyniki Full – Sample (FS) dla portfeli VAA-G12 (T=2,B=4) i VAA-G4 (T=1,B=1). Do porównania wyników użyto portfele EW ( równo rozłożone ryzykowne aktywa z danego portfela), EWC (równo rozłożone bezpieczne aktywa z danego portfela), 60/40 (60% akcje, 40% obligacje), SPY (index S&P500) oraz Dual3 (strategia dual-momentum dla danego portfela, inwestujemy w Top3). Podane wyniki uwzględniają koszty transakcyjne na poziomie 0,1% za transakcję.


R = CAGR, V = odchylenie standardowe, D = Max drawdown. Sharpe = współczynnik Sharpe, MAR=R/D, RAD = stopa zwrotu skorygowana o max drawdown, TTC = całkowity roczny koszt transakcji, CF = procentowy udział portfela w bezpiecznych aktywach
Oba portfele VAA charakteryzują się stosunkowo wysokim współczynnikiem Sharpe oraz niską wartością obsunięcia kapitału. Stopa zwrotu CAGR jest na wysokim poziomie dla obu portfeli przy czym VAA-G4 wypada pod tym względem bardzo dobrze notując średnio 18,9% rocznie za okres 12.1970 – 12.2016.
Testy za ostatnie lata
Przeprowadziłem również test strategii dla portfela VAA-G12 i VAA-G4. Dodatkowo sprawdziłem jak portfele radziły sobie przy różnych wartościach T (ilość aktywów, w które inwestujemy w ramach strategii) i B (ilość aktywów z ujemnym momentum 13612W, po której portfel będzie zainwestowany 100% w obligacjach). Poniżej przedstawiam rodzaje portfeli, na których przeprowadziłem testy za okres 05.2008 – 07.2020.
VAA-G12-5
Dla T=5 i B=4, strategia inwestuje w Top5 aktywów i gdy 4 z 12 ryzykownych aktywów wykaże ujemną wartość momentum 13612W, portfel będzie w całości zainwestowany w obligacje.
VAA-G12-2
Dla T=2 i B=4, strategia inwestuje w Top2 aktywa i gdy 4 z 12 ryzykownych aktywów wykaże ujemną wartość momentum 13612W, portfel będzie w całości zainwestowany w obligacje.
VAA-G4-2
Dla T=2 i B=1, strategia inwestuje w Top2 aktywa i gdy 1 z 4 ryzykownych aktywów wykaże ujemną wartość momentum 13612W, portfel będzie w całości zainwestowany w obligacje.
VAA-G4-1
Dla T=1 i B=1, strategia inwestuje w najlepszy fundusz ETF i gdy 1 z 4 ryzykownych aktywów wykaże ujemną wartość momentum 13612W, portfel będzie w całości zainwestowany w obligacje.
Poniżej prezentuję wyniki testów za ostatnie lata dla powyższych strategii.



Wnioski
Po przeprowadzeniu testów za ostatnie lata możemy stwierdzić, że strategia VAA wypada bardzo dobrze na tle standardowego portfela buy&hold 60/40. Maksymalne obsunięcie kapitału dla portfeli G4 na poziomie 8-9% i dla portfeli G12 12-13% w porównaniu do 30% dla portfela 60/40 można uznać za wręcz rewelacyjny wynik. CAGR na poziomie 11,5% (10% po odliczeniu kosztów transakcyjnych) jest wartością, o jakiej niejeden inwestor by marzył 🤑
Zastosowanie strategii VAA do europejskiego rynku funduszy ETF
Dla tych, którzy nie mają dostępu do funduszy ETF notowanych na giełdzie amerykańskiej pozostaje odwzorowanie strategii na funduszach ETF notowanych na rynku europejskim. Sygnały strategii generowane są na podstawie oryginalnej strategii ale kupujemy do portfela fundusze ETF, które są odpowiednikami tych notowanych na rynku amerykańskim.
Jakie europejskie ETF-y można użyć w strategii możesz sprawdzić w Matrycy ETF w zakładce Strategie w menu głównym lub bezpośrednio tutaj.
Portfel VAA na inwestujdlugoterminowo.pl
Strategia VAA będzie dostępna na blogu w 3 wersjach VAA-G12-2, VAA-G4-2 i VAA-G4-1. Start portfeli został dostosowany do innych portfeli na blogu (01.01.2020) aby łatwo można było porównać wyniki z resztą portfeli. Aktualne wyniki wszystkich portfeli znajdziesz w zakładce Portfele w menu głównym strony.
Pozdrawiam i życzę tylko udanych inwestycji
Grzegorz
Previous Post: Aktualizacja portfeli – 07.2020
Next Post: Symulator portfela inwestycyjnego
Witam Grzegorz, staram sie odwzorować portfele VAA i wchodzą mi inne drugie walory do portfela wyliczając szybkie momentum dla VAA-G12 mam SXRV i DBXJ, dla VAA-G4 mam SXR8 i ZPRC.
Hej mazi04,
Sygnały strategii VAA opierają się o ETFy notowane na rynku amerykańskim (wyceniane w USD) i na ich historycznej stopie zwrotu obliczany jest wskaźnik momentum. Odwzorowując strategie na rynek europejski inwestujesz w odpowiedni ETF z tabeli umieszczonej powyżej, na końcu tego wpisu.
Pozdrawiam
Grzegorz
Zastanawiam się jaką cenę mam przyjąć przy obliczaniu wskaźnika. Zakładamy, że balansujemy portfel ostatniego dnia miesiąca, więc mam 3 opcje:
a) cena zamknięcia z dnia poprzedniego,
b) cena rzeczywista w trakcie sesji w ostatnim dniu miesiąca (wchodzę między 15:30-22:00, liczę wskaźnik i od razu dokonuję transakcji),
c) cena zamknięcia z ostatniego dnia miesiąca i zakupu dokonuje w pierwszym dniu miesiąca.
Filip
Hej Filip,
Status strategii sprawdzamy bazując na cenie zamknięcia z ostatniego dnia miesiąca. Oczywiście w takim przypadku wykluczone jest dokonanie transakcji tego samego dnia. Ja robię to w ten sposób, że sprawdzam status na godzinę przed zakończeniem sesji ostatniego dnia miesiąca i patrzę czy technicznie jest możliwe żeby coś się zmieniło do końca sesji. Jak wykluczę taką możliwość to dokonuję transakcji tuż przed zamknięciem w tym samym dniu. Jeżeli wybór ETFów jest na granicy ze względu na niewielkie różnice między wskaźnikiem momentum to mogę odłożyć kupno danego ETFa do dnia następnego (też pod koniec sesji). Nawet jeżeli dokonasz transakcji ostatniego dnia i po zakończeniu sesji wyjdzie, że powinieneś kupić inny ETF (rzadko się to zdarza) to możesz to skorygować następnego dnia.
Podsumowując
1. Sprawdzasz status na 1 godz – 0,5 godz przed zakończeniem sesji w ostatnim dniu miesiąca
2. Dokonujesz transakcji tego samego dnia po cenie najbardziej zbliżonej do ceny zamknięcia tego samego dnia
3. Zawsze możesz dokonać korekty następnego dnia
4. Zalecany czas dokonania transakcji to koniec sesji.
Pamiętaj, że sesja kończy się w tym tygodniu o godzinę wcześniej w USA czyli o 21:00 czasu Polskiego!
Pozdrawiam
Grzegorz
Dzięki za szybki i wyczerpujący komentarz, rozwiałeś moje wątpliwości.
Cześć,
Mam u Ciebie subksrypcję premium i dla świętego spokoju weryfikuję alokację strategii z Twojej strony, bo docelowo chcę przejść na Twoje wyliczenia zamiast liczyć to manualnie. Sprawdzam teraz strategię VAA.
Patrząc na teraz, w strategii VAA-G12-T2-B4 next na dziś są VNQ i QQQ. W moich wyliczeniach faktycznie te dwa aktywa są na szczycie rankingu, a jednocześnie mam dwa ujemne wskaźniki na liście dla IWM i VWO, z czego wynikałoby, że 50% należy ulokować w bezpiecznych aktywach, czyli w tym wypadku LQD.
W13612 do rankingu liczę (prawie) tak, jak napisałeś w opisie strategii:
12 * 1mo return + 4 * 3mo return + 2 * 6mo return + 1y return.
Ty to jeszcze uśredniasz, czyli dzielisz przez cztery, czego nie ma w oryginalnej publikacji, ale to nie ma żadnego znaczenia, bo i tak po prostu ten wskaźnik jest używany do posortowania aktywów.
IWM:
https://stooq.com/q/?s=iwm.us
12 * -3.98 + 4 * -2.75 + 2 * 2.22 + 49.12 = -5.3
VWO:
https://stooq.com/q/?s=vwo.us
12 * -3.28 + 4 * -2.35 + 2 * -4.13 + 22.94 = -34.08
A jako że:
BF = 1/T * round(bT/B) = 1/2 * round(22/4) = 1/2 * 1 = 0.5
Wychodzi 50% w bezpieczne aktywa, LQD mam jako najsilniejsze w tej klasie/
Skąd u nas te rozbieżności?
PS, widzę że śledzisz wyniki VAA-G12-T5-B4, a czy wyliczasz też gdzieś alokację dla tej strategii?
Hej Mateusz,
W oryginalnej publikacji na stronie 2 punkt „2. Fast momentum” jest napisane, że 13612W to średnie roczne stopy zwrotu z 1,3,6 i 12 miesięcy. Cytat: „For our momentum filter we will use a variant of the often used 13612 filter (see eg. Faber, 2007 and Keller, 2015), but now with an even faster response curve by using the average annual returns over the past 1, 3, 6 and 12 months. We will denote this filter as 13612W”
Czyli metoda obliczania jest taka sama jak prezentuję w artykule.
Jeśli chodzi wyliczenie 13612W to wszystko zależy od jakości danych jakich używasz. Oczywiście ważne żeby były to dane total return. Ja używam bardzo dobrej jakości danych dostarczanych przez tiingo.
pozdrawiam
Grzegorz
Dzięki, przyjrzę się tiingo.
Ja skorzystałem ze wzoru ze strony 3, przypis 3 w oficjalnej publikacji: „the new 13612W filter equals 12p0/p1+4p0/p3+2p0/p6+1p0/p12 -19, where pt equals price p with lag t”
Tak czy inaczej nie ma to znaczenia, bo przy sortowaniu wychodzi na to samo 😉
A z ciekawości, jak Ty liczysz zwroty do wyników, aktualna cena plus dywidendy z danego okresu i to podzielone przez cenę zamknięcia z dnia z początku okresu?
Natomiast biorąc pod uwagę dokonywanie transakcji na końcu miesiąca bierzesz np. dla zwrotu z 3 miesięcy okno 3 * 21 dni rynkowych (czyli 3 * średnia liczba dni rynkowych miesiąca), czy kalendarzowo, czyli po prostu z pierwszego dnia miesiąca z 3 miesięcy wstecz?
Do obliczeń biorę cenę „adjusted close” z ostatniego dnia każdego miesiąca. Cena „adjusted close” uwzględnia odcięcie dywidendy.