Różne dni wykonywania zleceń w strategiach TAA
Sygnały generowane przez strategie TAA oparte są w większości o ETFy notowane w USA. Ewentualne zmiany w tych strategiach dokonywane są w ostatnim dniu sesyjnym każdego miesiąca po cenie zamknięcia z tego dnia. Inwestorzy odwzorowujący daną strategię na ETF-ach notowanych w Europie muszą dokonać transakcji na kolejnej sesji w czasie gdy giełdy europejskie są już otwarte. W tym momencie pojawia się pytanie czy powinniśmy dokonywać transakcji po cenie otwarcia czy cenie zamknięcia w następnym dniu? A co gdy dokonamy transakcji 2 dni lub nawet 5 dni później?
Aby przeprowadzić testy dla różnych wersji tej samej strategii posłużyłem się danymi z portalu stooq.pl dla ETF-ów notowanych na niemieckiej giełdzie Xetra. Wyniki prezentowane są dla każdej strategii z podziałem na kolejne dni zawierania transakcji (od 1 do 5 dni po wygenerowanym sygnale) oraz momentu wykonania zlecenia ( cena otwarcia lub cena zamknięcia z danego dnia). Pamiętajmy, że nie wszystkie biura maklerskie czy brokerskie umożliwiają złożenie zlecenia Market At the Opening (po cenie otwarcia) czy Market on Close (po cenie zamknięcia). Jednym z zagranicznych brokerów oferujących taki rodzaj zleceń jest Interactive Brokers, z którego usług sam korzystam.
Założenia analizy
- Strategia przeliczana jest dla różnych cen sprzedaży/zakupu
- Analizujemy w sumie 10 wersji strategii:
- Transakcja 1, 2, 3, 4 i 5 dzień po wygenerowaniu sygnału
- Cena otwarcia i cena zamknięcia dla każdego dnia
- Zakres danych dla ETF-ów UCITS od 01.2019 do 09.2024
- Jako benchmark przyjąłem wersję dla ceny zamknięcia z pierwszego dnia (1d-C)
- Poślizgi cenowe nie są uwzględniane (stosujemy cenę zamknięcia lub cenę otwarcia)
- Koszty transakcji są pomijane
Do przeprowadzenia analizy wykorzystałem strategię GFM-4.
Zacznijmy od przedstawienia krzywej kapitału dla każdej wersji z wykorzystaniem różnych momentów wykonania zleceń. 1d-C oznacza wersję, w której dokonujemy transakcji na rynku europejskim (ETF-y UCITS) w pierwszym dniu po ostatniej amerykańskiej sesji w miesiącu po cenie zamknięcia, 2d-O oznacza wersję, w której dokonujemy transakcji na rynku europejskim (ETF-y UCITS) w drugim dniu po ostatniej amerykańskiej sesji w miesiącu ale po cenie otwarcia itp.
Na przedstawionym wykresie widzimy, że kilka wersji ma dość zbliżony przebieg oraz, że są takie, które dość mocno odstają. Aby wyciągnąć z tej analizy jakieś wnioski musimy te wykresy do czegoś porównać. Jako benchmark przyjmiemy wersję 1d-C, która jest wersją bazową i stosowaną przy implementacji i odwzorowaniu strategii na rynku europejskim za pomocą ETF-ów UCITS.
Tracking Error
Dla lepszego zobrazowania różnic obliczyłem błąd odwzorowania (Tracking Error) oraz różnicę odwzorowania (Tracking Difference) w badanym okresie. Tracking Error jest to annualizowana, procentowa wartość o jaką może różnić się roczna stopa zwrotu portfela w porównaniu do benchmark’a. Obliczany jest jako odchylenie standardowe różnicy poszczególnych stóp zwrotu portfela i benchmark’a za dany okres.
Analizując przedstawione dane widzimy, że im niższa zmienność tym tracking error jest wyższy (poza małym wyjątkiem dla 5d-C i 5d-O). Spójrzmy zatem na wykres przedstawiający Standard Deviation oraz Tracking Error w oparciu o roczne rolowane okresy (annualizowane) dla wybranej wersji 3d-C.
Z analizy powyższego wykresu możemy wyciągnąć pierwszy wniosek, że w przypadku podwyższonej zmienności na rynkach Tracking Error rośnie co ma wpływ na ostateczną stopę zwrotu danej wersji strategii w porównaniu do benchmark’a (1d-C).
Tracking Difference
Tracking Difference to nic innego jak różnica między stopą zwrotu portfela i benchmark’a. Może być obliczana za różne okresy 1, 3 lub 5 lat itd.
Pierwsza tabela przedstawia stopy zwrotu w poszczególnych latach, natomiast druga tabela pokazuje różnicę między nimi a wynikiem benchmark’a (1d-C). W ostatniej kolumnie drugiej tabeli widzimy różnicę za cały analizowany okres. Wszystkie wartości w tej kolumnie są ujemne co oznacza, że wersja 1d-C dawała najlepsze rezultaty choć 2d-C oraz 2d-O nie odstają drastycznie. Najgorszym rozwiązaniem byłoby dokonywanie transakcji w piątym dniu po cenie zamknięcia.
Wpływ waluty na stopę zwrotu
Główna strategia GFM-4 jak również pozostałe strategie prowadzone na blogu oparte są o instrumenty notowane na giełdzie w Stanach Zjednoczonych i na podstawie tych instrumentów generowane są sygnały risk-on/off jak i również decyzje, który z nich trafia do portfela w kolejnych miesiącach. Zmiany dokonywane są tuż przed zamknięciem sesji w ostatnim dniu każdego miesiąca. Następnie inwestorzy chcący odwzorować daną strategię z zastosowaniem ETF-ów notowanych w Europie muszą dokonać zmian w kolejnym dniu po otwarciu giełd na Starym Kontynencie.
Jak wiadomo instrumenty w Stanach Zjednoczonych notowane są w dolarze amerykańskim natomiast na parkietach europejskich możemy znaleźć ich odpowiedniki notowane w EUR, USD, CHF, GBP czy też GBX.
Spójrzmy zatem na wyniki strategii z punktu widzenia następujących inwestorów:
- Osoba inwestująca na giełdzie amerykańskiej, której bazową walutą jest dolar amerykański (USD-USD).
- Osoba inwestująca na giełdzie amerykańskiej, której bazową walutą jest euro (USD-EUR).
- Osoba inwestująca na giełdzie amerykańskiej, której bazową walutą jest polska złotówka (USD-PLN).
- Osoba inwestująca na giełdzie europejskiej, której bazową walutą jest euro (EUR-EUR).
- Osoba inwestująca na giełdzie europejskiej, której bazową walutą jest polska złotówka (EUR-PLN).
Na poniższym wykresie przedstawiłem przebieg krzywej kapitału dla strategii GFM-4 z perspektywy pięciu zdefiniowanych wcześniej inwestorów. Dodatkowo umieściłem również wykresy walut EUR/PLN, USD/PLN oraz USD/EUR żeby łatwiej było nam zrozumieć dlaczego tak a nie inaczej kształtowała się krzywa kapitału dla poszczególnych opcji.
Na początek spójrzmy na dwie wersje strategii gdzie inwestujemy w tej samej walucie co nasza waluta bazowa czyli GFM-4 (USD – USD) oraz GFM-4 (EUR – EUR). Widzimy, że obie wersje w czasie ostatniej bessy w okresie 1.2022 do 10.2022 mają poziomą linię co wynika z faktu, że w tym okresie strategia była poza rynkiem (Risk-Off) i cały kapitał pozostawał w gotówce. Abstrahując od tego, że wolne środki na niektórych rachunkach maklerskich są oprocentowane i tak naprawdę cały kapitał nadal pracował, to jednak wartość rachunku wyceniana w naszej walucie bazowej (EUR lub USD) pozostała niezmieniona. Ta sytuacja dotyczy inwestorów z punktu 1 i 4 opisanych wyżej.
Inaczej sprawa wyglądała w przypadku polskich inwestorów podążających za strategią na giełdzie amerykańskiej (GFM-4 (USD – PLN)) oraz europejskiej (GFM-4 (EUR – PLN)). Pomimo, iż również we wspomnianym okresie ostatniej bessy na rachunkach mieli tylko gotówkę to przez to, że kurs EUR/PLN oraz USD/PLN uległ zmianie, ich wartość rachunku wyceniana w PLN się zmieniła. Mówię tu o sytuacji gdzie posiadamy rachunek inwestycyjny walutowy a nie rachunek złotówkowy. W przypadku gdy mielibyśmy rachunek w polskim złotym, skąd kupowalibyśmy instrumenty notowane w USD lub EUR, sytuacja z gotówką na rachunku byłaby podobna do opisanej wyżej czyli wartość rachunku wyceniana w PLN pozostałaby nie zmieniona.
Na tym przykładzie bardzo ładnie widać co oznacza ryzyko walutowe dla inwestorów posiadających zagraniczne aktywa. Z reguły podczas zawirowań na rynkach akcyjnych kapitał „ucieka” do dolara co powoduje jego umocnienie w stosunku do innych walut. Widzimy to na wykresach walut (linie przerywane) co pomaga nam zrozumieć jaka część wyniku to wzrost wartości instrumentów, w które inwestujemy a ile to wpływ kursu walutowego.
Poniżej w tabeli widzimy wartości odchylenia standardowego dla przedstawionych wyżej wersji. Widzimy, że rachunkami wycenianymi w PLN „bujało” najbardziej.
Wnioski
Po przeprowadzeniu analizy dla portfeli wykorzystujących ETF-y UCITS możemy dojść do następujących wniosków:
- Najbardziej efektywną metodą odwzorowywania strategii TAA na rynku europejskim jest dokonywanie transakcji po cenie zamknięcia w pierwszym dniu po zamknięciu sesji w USA.
- Dopuszczalne jest również dokonywanie transakcji dwa dni po zamknięciu sesji w USA również po cenie zamknięcia.
- Portfele wyceniane w polskim złotym charakteryzują się największą zmiennością ze względu na zmiany kursu walutowego.
- Najbardziej optymalnym rozwiązaniem jest odwzorowywanie strategii z wykorzystaniem ETF-ów notowanych na rynku europejskim z wykorzystaniem rachunku walutowego w EUR.
- Europejskie ETF-y wykorzystywane w strategiach TAA prezentowanych na blogu w większości są instrumentami akumulującymi dywidendę co będzie miało pozytywny wpływ na ostateczną stopę zwrotu ze względu na brak konieczności zapłaty podatku od wypłaconych dywidend.
- ETF-y notowane na amerykańskim rynku wypłacają dywidendę co w konsekwencji generuje zdarzenie podatkowe i obniża ostateczną stopę zwrotu.
- Wersje UCITS strategii ze względu na konieczność wykonywania transakcji w kolejnym dniu wydają się być łatwiejsze w implementacji:
- wiemy dokładnie jakie transakcje musimy wykonać, co w przypadku wersji z rynku amerykańskiego czasami nie jest takie oczywiste ponieważ ostateczne zmiany znamy dopiero po zakończeniu sesji. Zdarza się, że czasami należy dokonać korekty portfela z wykorzystaniem ETF-ów amerykańskich w następnym dniu co generuje dodatkowe koszty.
- dużo bardziej komfortowe jest złożenie zlecenia w ciągu całego następnego dnia dla ETF-ów UCITS niż w ostatnich minutach kończącej się amerykańskiej sesji w dniu poprzednim
- Najbardziej efektywnym rodzajem zleceń w przypadku strategii TAA jest zlecenie MOC (Market On Close), które musi być wykonywane z wykorzystaniem rachunku margin ponieważ w jednym momencie sprzedajemy jakiś instrument i dokonujemy zakupu nowego.
Jeśli chcesz otworzyć rachunek maklerski aby inwestować między innymi w ETF-y notowane na europejskich giełdach a dodatkowo mieć możliwość składania zleceń Market On Close to rozważ ofertę Interactive Brokers, który jest na pierwszym miejscu wielu rankingów. Na portalu AtlasETF znajdziesz instrukcję pokazującą jak taki rachunek można otworzyć. Poniżej zamieszczam bezpośredni link do wspominanej instrukcji. Jeśli chciałbyś odwdzięczyć się AtlasETF za włożoną pracę za napisanie tej instrukcji to możesz założyć rachunek w Interactive Brokers wykorzystując link afiliacyjny zamieszczony w ich artykule. A jeśli chciałbyś wesprzeć dalszy rozwój tego bloga to wykorzystaj link do otwarcia rachunku zamieszczony poniżej, za co z góry bardzo dziękuję!
Pozdrawiam i życzę tylko udanych inwestycji!
Grzegorz
Hej.
Mam pytanie do tego punktu:
” Najbardziej efektywnym rodzajem zleceń w przypadku strategii TAA jest zlecenie MOC (Market On Close), które musi być wykonywane z wykorzystaniem rachunku margin ponieważ w jednym momencie sprzedajemy jakiś instrument i dokonujemy zakupu nowego. ”
Jeśli chodzi o sprzedaż to sprawa jest jasna, ale jak ustawić ilość kupowanych walorów?
Przecież nie wiemy dokładnie ile uzyskamy środków ze sprzedaży, bo kurs w ciągu dnia cały czas ulega zmianie.
Masz rację Krzysztof. Nie wiemy do końca jaką sumę uzyskamy ze sprzedaży. Dlatego możemy się w tym przypadku posłużyć marginem żeby sfinalizować ewentualne braki kapitału w momencie kupna.
Szacujemy ile mniej więcej dostaniemy za sprzedaż danego aktywa i wystawiamy zlecenie na podobną sumę na inny instrument.
Wiem, że interactive Brokers udostępnia narzędzie do rebalansingu portfela gdzie możemy ustawić procentową wartość dla poszczególnych aktywów w portfelu. Następnie generowane są automatyczne zlecenia. Nie testowałem tego jeszcze.
Pozdro
Grzegorz
Dzięki za odpowiedź!
Ten automatyczny rebalancing brzmi ciekawie. Musze rozpoznać temat.
Mam jeszcze pytanie dot. strategii Slow-VIX i etfów europejskich.
W tym przypadku transakcja musi być zrealizowana następnego dnia po wygenerowaniu sygnału, ale czy też robimy to po cenie zamknięcia (market on close) czy też raczej powinniśmy użyć ceny otwarcia (Market-on-Open) ?
Hej Krzysztof,
Kupno po cenie zamknięcia dotyczy wszystkich strategii z wykorzystaniem ETF-ów UCITS, również SlowVIX. Historycznie najlepiej to wypadało, nawet lepiej niż orygninał w USD 🙂