Jaki faktor “ukryty” jest w danym ETF-e?
O inwestowaniu faktorowym (wskaźnikowym) pisze się teraz wszędzie i dużo choć temat jest już znany od dziesięcioleci. Może być to związane z powstawaniem wciąż nowych instrumentów finansowych m.in. smart beta, których strategia inwestycyjna oparta jest między innymi o ekspozycję na wybrany faktor. Ale jak indywidualny inwestor jest w stanie sprawdzić jaki faktor ukryty jest w danym ETF-ie? Z pomocą przychodzi nam MSCI FaCS Factor Box. Co to jest i jak z tego korzystać postaram się wyjaśnić w dalszej części artykułu.
W dzisiejszym artykule nie zamierzam rozszyfrowywać co kryje się pod pojęciem Value, Size czy Momentum. Jeśli nie wiesz co to jest inwestowanie faktorowe i jakie mamy główne faktory to zapraszam Cię do przeczytania moich poprzednich artykułów, do którch linki znajdziesz poniżej.
MSCI FaCS - jeden standard
Wiele różnych instytucji finansowych na świecie używa własnej definicji faktorów co powoduje, że inwestor tak naprawdę nie wie co kryje się pod nazwą Quality, Size czy Value. W odpowiedzi na brak jednoznacznej definicji MSCI stworzyło standard opisujący metodę analizy i oceny faktorów w portfelach akcyjnych. Standard ten nosi nazwę MSCI FaCS (Factor Classification Standard) i bazuje na MSCI Barra Global Equity Factor Model (GEMLT).
MSCI FaCS łączy 16 powszechnie znanych faktorów w 8 grup, które są następnie wykorzystane do charakterystyki spółek, funduszy czy sektorów.
FaCS bierze pod lupę ponad 70000 spółek z całego świata, 7000 funduszy inwestycyjnych oraz 1600 ETF-ów. Możemy powiedzieć solidna baza danych.
Poniżej widać jakie wagi poszczególnych faktorów uwzględnione są w każdej grupie.

MSCI FaCS Factor Box
Bazując na zgromadzonych danych MSCI stworzyło narzędzie dzięki, któremu jesteśmy w stanie porównać ze sobą spółki, fundusze czy nawet całe sektory pod względem ekspozycji na dany faktor. Dzięki temu inwestor jest w stanie sprawdzić przed dokonaniem zakupu ETF-a na co tak naprawdę “stawia” własne pieniądze. Możemy też na przykład porównać dwa ETF-y typu Value i sprawdzić, który ma tego Value więcej. 😁
Tak jak sprawdzenie zawartości cukru w cukrze 🤣
No dobrze ale do czego tak naprawdę mamy się porównywać? Odpowiedzią na to pytanie jest MSCI ACWI Index IMI czyli indeks pokrywający 99% globalnej kapitalizacji rynkowej. W skład indeksu wchodzi około 9000 spółek z całego świata. Zatem inwestor, który chciałby sprawdzić charakterystyki dla danej spółki, funduszu czy ETF-a, porównuje się z całym rynkiem.
Narzędzie FaCS Factor Box znajdziesz pod tym linkiem. Klikając na niebieski przycisk z napisem “Interact with the Report” zostaniesz przekierowany do strony, na której można sprawdzić aktualne jak i historyczne charakterystyki spółek, funduszy czy ETF-ów.
Poniżej przykład spółki Apple. Po najechaniu myszką na dany faktor wyświetli nam się wartość.
Możliwe jest również sprawdzenie ekspozycji na faktory dla całych sektorów.
MSCI wprowadziło pewne ograniczenia dla niezarejestrowanych użytkowników. Mamy do dyspozycji tylko część spółek i funduszy głównie z rynku amerykańskiego.
MSCI FaCS Factor Box na etf.com
Dla tych, którzy inwestują w fundusze ETF z pomocą przychodzi serwis etf.com. W porozumieniu z MSCI umożliwia on sprawdzenie każdego ETF-a dostępnego w ich bazie pod względem ekspozycji na jeden z 6 zdefiniowanych faktorów. Oczywiście porównania dokonujemy w stosunku do wspomnianego MSCI ACWI Index IMI. Wystarczy wejść na stronę etf.com, wyszukać interesujący nas ETF i sprawdzić jak wygląda jego charakterystyka.
Poniżej przykład ETF-a IJR iShares Core S&P Small-Cap z zaznaczoną wartością faktora Value.

Jak czytać wyświetlane wartości dla poszczególnych faktorów?
No dobrze, wygląda to na proste i zrozumiałe narzędzie. Nie wnikam jakie komputery muszą przemielić dziesiątki tysięcy danych na poziomie spółek żeby na koniec wyświetlić jakąś wartość dla ETF-a, który w swoim portfolio posiadać może setki różnych aktywów.
Zacznijmy od tego, że naszym punktem wyjściowym jest MSCI ACWI Index IMI, który z definicji będzie miał zerową ekspozycję na każdy z faktorów. To jest nasz benchmark. Porównując dany ETF sprawdzamy tak naprawdę jak wygląda on na tle MSCI ACWI Index IMI.
Ale co tak naprawdę oznacza wartość Value: 0.27 (z powyższego przykładu)?
Tutaj musimy sięgnąć do statystyki i takiego pojęcia jak standaryzacja zmiennych (ang. Z-score). Z-score mówi nam na ile dany wynik odstaje od średniej i mierzony jest liczbą odchyleń standardowych.

Z – wartość Z-score; x – obserwowana wartość zmiennej (w naszym przypadku wartość ekspozycji na dany faktor danego ETF-a po uwzględnieniu wszystkich aktywów, które posiada); μ – średnia wartość dla danego faktora; σ – odchylenie standardowe
Posługując się dalej naszym przykładem zatem Value: 0.27 oznacza, że dany wynik jest o 0,27 odchylania standardowego wyższy od średniego wyniku dla danego faktora. Inaczej mówiąc ETF JR iShares Core S&P Small-Cap ma o 0,27 odchylenia standardowego większą ekspozycję na faktor Value niż MSCI ACWI Index IMI (lub inaczej cały rynek).
Przekładając to na bardziej zrozumiały język możemy przyjąć, że wartości z przedziału +/-0,5 oznacza niewielką różnicę, wartości +/-1,0 oznacza dużą różnicę a wartości wyższe niż +/-1,5 oznaczają bardzo dużą różnicę między MSCI ACWI Index IMI a badanym ETF-em.
Co z ETF-ami europejskimi UCITS?
Powyższe narzędzie na etf.com dostępne jest tylko dla ETF-ów notowanych na giełdzie amerykańskiej. MSCI FaCS Factor Box na stronie msci.com udostępnia część ETF-ów UCITS ale jest to naprawdę znikoma liczba w porównaniu do całej oferty.
Inwestującym na rynku europejskim pozostaje nam tylko polegać na założeniu, że przy inwestowaniu w ETF UCITS, ekspozycja na dany faktor jest podobna do jego odpowiednika z rynku amerykańskiego.
Ostatecznie możemy jeszcze porównać oba ETF-y (UCITS i amerykański) przy użyciu narzędzia, które prezentowałem w artykule poświęconemu Wielowskaźnikowemu Modelowi Fama-French.
- Przy użyciu stooq.pl eksportujemy miesięczne dane dla obydwu ETF-ów (amerykański i odpowiednik UCITS notowany w USD)
- Wstawiamy dane do arkusza za taki sam okres dla obydwu ETF-ów
- Wybieramy odpowiedni rynek akcji
- Sprawdzamy ekspozycję na poszczególne faktory i porównujemy oba ETF-y
Pamiętajmy, że przy tej zabawie możemy sprawdzić tylko faktory opisane przez Fama-French w oparciu o regresję a uzyskane wyniki nie mogą być porównywane 1:1 z tymi z MSCI FaCS Factor Box.
Ciekaw jestem co sądzicie o narzędziu Factor Box? Czy ktoś z niego korzysta? Czekam na Wasze komentarze.
Pozdrawiam,
Grzegorz
Previous Post: Aktualizacja portfeli 04.2021
Next Post: Aktualizacja portfeli 05.2021
Bardzo fajny i rzeczowy artykuł:)
Dzięki!
Swietny artykuł. Właśnie tego szukałam 🙏
Dziękuję i na zdrowie 😊
Cieszę się, że wprowadzasz płatną subskrypcję. Trochę się obawiałem, że znudzi Ci się prowadzenie bloga 😉
Piotrek, rzeczywiście teraz zarówno motywacja jak i zobowiązania są na wyższym poziomie
Hej,
Ja mam z kolei trochę inne i niecodzienne pytanie. Znasz może jakieś strony oprócz portfolio visualizer do przetestowania własnej strategii? Postanowiłem powybierać co najlepsze ze wszystkich strategii i stworzyć jedną własną. Na ww stronie sprawdziłem co mnie ciekawiło i za ten sam okres, w którym Ty testowałeś strategię VAA, bo poniekąd na niej ona bazuje [maj ’08 – lipiec ’20] i CAGR wychodzi mi prawie 17,5% [fakt, bez kosztów prowadzenia konta]. Dlatego chciałbym to jeszcze gdzie indziej przetestować.
Pozdrawiam.
Cześć Przemek,
Niestety z darmowych narzędzi znam tylko portfoliovisualizer. Możesz sprawdzić jeszcze portfolio123 ale tam nie ma darmowej opcji i ja nie testowałem tego narzędzia. W przeciwnym razie pozostaje Ci tylko excel.
Pozdrawiam
G.
Mam problem z subskrypcja bo już teraz jestem w strefie premium i mi się wyświetla, że e-mail jest już zajęty. No jest…
Piotrek, napisz mi maila.
Właśnie wysłałem
OK, to jak się teraz dostać do strefy premium?
Menu główne/zakładka Premium/log in